Jak czytać klasykę i co nią w ogóle jest?

Historia książki sięga setki lat wstecz, czego dowodem są zachowane liczne dzieła starożytnych, które przechowywane są w największych bibliotekach świata. Te rękopiśmienne dostępne były dla niewielu, gdyż nie dość, że były bardzo drogie to wokół panował wysoki poziom analfabetyzmu. Pojawienie się ruchomych czcionek Gutenberga, co zaowocowało rozpoczęcie epoki książek drukowanych, spowodowało wzrost zainteresowania literaturą pisaną i rozpowszechnienie jej na większą skalę. Dziś książki to rzecz powszechna, znajdują się one chyba w każdym domu, nawet jeśli leżą na półce nie czytane przez nikogo od lat - najczęściej są to właśnie klasyki.

Słownik języka polskiego mówi, że jest to „ogół dzieł uważanych za podstawowe, reprezentatywne i najcenniejsze w literaturze”, co samo w sobie jest dość logiczne, jednakże brak mi w tej definicji odpowiedzi na jedno, bardzo ważne pytanie - co tak właściwie czyni klasykę klasyką? 

W latach osiemdziesiątych włoski pisarz, Italo Calvino, stwierdził, że niemożliwe jest osiągnięcie porozumienia, co do tego, które książki można za takowe uznać, gdyż każdy z nas tworzy z czasem swoją własną biblioteczkę wypełnioną klasykami. 

Z moich obserwacji wynika, że istnieją dwa rodzaje klasyków... Takie, których nie czytaliśmy, choć wszyscy wokół nas do tego namawiają i te, do których sami zdążyliśmy zajrzeć już przynajmniej kilka razy i (często zbyt) chętnie je polecamy wszystkim napotkanym osobom. 

Spojrzawszy na swoją domową biblioteczkę, a dokładniej na regał, na którym znajdują się przedstawiciele owego określenia znalazłam (być może dobrą tylko dla mnie) odpowiedź:

• Rok wydania – nie wiem, czy zauważyliście, że zdecydowana większość tych książek jest dość starej daty i jakby policzyć lata ich istnienia to wychodzi mniej więcej sto lat, a często i sporo więcej. Istnieją jednakże takie, które tak długo na rynku wydawniczym nie istnieją, ale już są zaliczane w poczet dzieł klasycznych z innych względów, jak np. seria o Harrym Potterze czy „Władca Pierścieni”.
• Niesłabnąca popularność – mimo upływu czasu sprzedaż wciąż jest stosunkowo duża a wydawnictwa proponują nam coraz to nowsze i piękniejsze wydania, co w efekcie prowadzi do tego, że nie rzadko mamy w domu kilka egzemplarzy tego samego dzieła, czego świetnym przykładem jest chociażby „Duma i uprzedzenie”.
• Źródło inspiracji – historia zawarta w książce wciąż inspiruje coraz to nowsze pokolenia czytelników, czego przykładem jest chociażby przeniesienie jej do popkultury pod postacią kolejnych adaptacji filmowych. 

Abstrahując jednak zupełnie od powyższych punktów dla mnie klasyką są te pozycje literackie, o których nie mówię „Teraz czytam....”, a raczej „Znowu czytam...”, bo to one właśnie mają w sobie coś niesamowitego, co sprawia, że za każdym razem towarzyszą mi te same emocje, które czułam przy pierwszym zatopieniu w lekturze przy jednoczesnym odkrywaniu jej na nowo.

Jak więc zabrać się za czytanie całej tej klasyki, którą przeczytać chcemy? Oto kilka moich sugestii:

• Czytaj to, co Cię interesuje – poświęcanie czasu na czytanie książek, które zamiast przyjemności dają nam uczucie znudzenia jest tak naprawdę jego marnotrawstwem. Z bardzo długiej listy klasyki literatury warto wybrać te, których tematyka ma szanse nas porwać i sprawić, że nie będziemy mogli się od nich oderwać.
• Wybierz dobre tłumaczenie – wielu powie zapewne, że nie ma różnicy, kto przełożył książkę na nasz język, bo jeśli jest dobra to się obroni. Otóż nie… Dobór słów jest bardzo istotny w budowaniu historii i wciągnięcia czytelnika w świat wykreowany przez jej autora. Nie wierzycie? Porównajcie „Władcę pierścieni” w przekładzie Skibniewskiej i Łozińskiego.

       A jeśli i to za mało, byś zmusił się do sięgnięcia po klasykę to:

• Pomyśl o audiobooku – nie jest to mój ulubiony sposób „czytania”, ale wśród moich znajomych, którzy zmusić się nie mogli do taszczenia książek był swego czasu bardzo popularny. Poza tym przypomina to trochę czasy dzieciństwa, kiedy to inni opowiadają nam różne historię, a biorąc pod uwagę, że niektórzy lektorzy odwalają kawał dobrej roboty nagrywając można spodziewać się dobrego słuchowiska.

A jakie wymagania według Was musi spełniać książka, by móc nazwać ją klasykiem i jaki tytuł nosi Wasz ulubiony?